ILMU ETNOSAINS DALAM MANUSKRIP ALAM MELAYU (ETHNOSCIENCE IN THE MALAY MANUSCRIPTS)

Abstract

Abstrak 

Manuskrip merupakan naskhah, buku atau lain-lain yang mula dibuat dalam bentuk bertulis tangan ataupun bertaip. Alam Melayu kaya dengan khazanah manuskripnya. Unsur sains dan teknologi boleh dilihat dalam kandungan sesebuah manuskrip. Terdapat beberapa bidang sains boleh dijumpai dalam kandungan manuskrip antaranya astrologi, matematik, perubatan, sains fizik, sains hayat dan juga teknologi. Kaedah yang digunakan untuk menilai kandungan manuskrip adalah dengan melihat tajuk manuskrip berkenaan serta menilai kandungan manuskrip tersebut sama ada mempunyai unsur-unsur sains. Judul manuskrip boleh didapati daripada katalog-katalog manuskrip terbitan dalam dan juga luar negara. Manuskrip yang mempunyai unsur sains secara jelas ataupun tidak jelas menunjukkan pemikiran dan penelitian orang Melayu dahulu terhadap alam sekeliling mereka. Kebitaraan mereka meneliti kejadian sekeliling mereka menjadikan ilmu yang terdapat dalam menuskrip itu boleh dikatakan sebagai kearifan tempatan masyarakat Melayu. 

Kata kunci: Manuskrip, sains, kearifan tempatan

Abstract 

Manuscripts are books or something that are made in handwritten or typed form. Malay world rich in manuscripts. The elements of science and technology can be seen in the content of a manuscript. There are several fields of science can be found in the manuscript including astrology, mathematics, medicine, physical science, life sciences and even technology. The method used to evaluate the content of the manuscript is to look at the title of the manuscript as well as evaluate the content of the manuscript whether it has scientific elements. Manuscript titles can be obtained from catalogs of manuscripts published locally and abroad. The manuscript that has elements of science clearly or not clearly show the thinking and research of the Malays advance their environment. The Malay wisdom to look surrounding events making the knowledge found in the manuscript can be regarded as the Malay local genius. 

Keywords: Manuscript, science, local genius